Afkoop kleine pensioenen vervalt

Op 22 november 2016 heeft Staatssecretaris Klijnsma een brief naar de Tweede Kamer gestuurd waarin ze hen over de hoofdlijnen van het wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen informeert. Het definitieve wetsvoorstel zal medio 2017 worden uitgewerkt en dient 1 januari 2018 in werking te treden.

Aanleiding wetsvoorstel

Klijnsma vindt het belangrijk, dat kleine pensioenaanspraken hun pensioenbestemming behouden. Werknemers worden vanwege kortlopende dienstverbanden steeds vaker geconfronteerd met afkoop van kleine pensioenen. Pensioenuitvoerder hebben immers onder voorwaarden het recht kleine pensioenen af te mogen kopen. De reden hiervoor is dat de administratieve rompslomp en kosten die hiermee gepaard gaan niet in verhouding staan tot de pensioenuitkering.

Hoe werkt het nu?

Op basis van artikel 66 van de Pensioenwet hebben pensioenuitvoerders het recht na twee jaar na beëindiging van de deelneming aan een pensioenregeling, de aanspraken voor ouderdomspensioen af te kopen. De eerste voorwaarde is dat de uitvoeringsovereenkomst en pensioenreglement dit recht niet moeten beperken of uitsluiten. De tweede voorwaarde is dat de gewezen deelnemer niet al een traject van waardeoverdracht heeft opgestart en de derde voorwaarde is dat de levenslange uitkering van ouderdomspensioen minder zal bedragen dan € 465,94 per jaar (in 2016).

Hoofdlijnen wetsvoorstel

De hoofdlijnen van het wetsvoorstel, dat nog moet worden opgesteld, zijn als volgt.

1. Het recht van afkoop vervalt: kleine pensioenen mogen door pensioenuitvoerders niet meer worden afgekocht.
2. Het recht van verplichte waardeoverdracht komt daarvoor in de plaats: pensioenuitvoerders krijgen het recht, zonder toestemming van gewezen deelnemer, kleine pensioenen over te dragen aan de nieuwe uitvoerder waar de deelnemer actief pensioen opbouwt. Gewezen deelnemers kunnen geen bezwaar maken tegen deze “automatische” waardeoverdracht.
3. Het pensioenregister krijgt een actieve rol in het uitwisselen van gegevens tussen pensioenuitvoerders om e.e.a. automatisch en efficiënt te kunnen uitvoeren
4. Uitvoerders krijgen er dus een taak bij: ze moeten binnen 1 jaar na uitdiensttreding van de deelnemer controleren wie de nieuwe pensioenuitvoerder is en waar hij/zij pensioen opbouwt. Als er geen pensioen wordt opgebouwd door de deelnemer, moet de pensioenuitvoerder ieder jaar controleren of dat nog steeds het geval is.
5. Hele kleine pensioenen, met een afkoopwaarde van minder dan € 14,-, mogen onder de nieuwe wetgeving nog wel worden afgekocht.

Er komt geen plicht voor pensioenuitvoerders, zoals eerder aangekondigd in het begin van dit jaar, om kleine pensioenen over te voeren. Dit is volgends Klijnsma niet noodzakelijk omdat de afkoop door de nieuwe wetgeving wordt afgeschaft. Hierdoor blijft pensioen, ook dus kleine pensioenen, hun pensioenbestemming houden en verliezen deelnemers geen pensioenopbouw.

Wat doen in 2017?

In 2017 mag er dus nog steeds worden afgekocht ondanks het feit dat deelnemers hier mogelijk geen baat bij hebben. Gelukkig zijn er een aantal uitvoerders die nu al terughoudend zijn in het afkopen van kleine pensioenen. Degene die dat niet doen, en in 2017 nog snel proberen “schoon schip te maken” in hun administratie, zullen waarschijnlijk door de deelnemers (en hun professionele adviseurs) worden aangesproken op het voorgenomen wetsvoorstel en mogelijk uitvoerders daarmee afhouden van afkoop als de deelnemer dat persé niet wil.

Vervolg

In de loop van 2017 zal de Staatssecretaris in overleg met het pensioenveld de details van het wetsvoorstel overleggen. Daarna kan deze worden voorgelegd aan de Tweede en Eerste Kamer. De voorgenomen ingangsdatum is dan 1 januari 2018.